Wat vinden we in de literatuur?

Vanuit OutdAre Teaching kijken we met een pedagogische blik naar de literatuur over outdoor learning en focussen op het basisidee betekenisvol leren. Enerzijds steunen we graag op de schouders van grote pedagogische denkers als Dewey, Piaget, Freinet, Louv, Henry, Vygotsky, Robinson, … die ‘de buitenruimte’ een prominente rol toewijzen. Veel van hun pedagogische inzichten en bedenkingen zijn tijdloos en bieden een degelijke onderbouw voor een onderwijsaanpak waarbij het leren buiten de klasmuren centraal staat.

quotesArtboard 1 copy 2

The teacher should become intimately acquainted with the conditions of the local community, physical, historical, economic, occupational, etc., in order to utilize them as educational resources.

John Dewey (1938)


Anderzijds weten we ook een stevige basis te vinden in recentere pedagogisch wetenschappelijke bevindingen. Daarbij is het belangrijk aan te geven dat we niet alleen de inzichten ‘an sich’ weten te waarderen, maar vooral waarde hechten aan de kritisch wetenschappelijke dialoog die ontstaat door (al dan niet tegenstrijdige) inzichten naast mekaar te leggen. In deze zin is het inspirerend om vast te stellen dat vele zaken die J. Hattie in zijn ‘making learning visible’ naar voren schuift als ‘ … hebben een hoge impact op leren…’, in veel gevallen terugkoppelen naar aspecten die zo fundamenteel verbonden zijn met het leren buiten de klasmuren. Zo staat bijvoorbeeld ‘Piaget Program’ helemaal bovenaan de lijst van ‘impact on learning’.

Wanneer we ons specifiek richten op onderzoeksliteratuur binnen het domein outdoor learning, komen we tot de vaststelling dat er heel wat begripsverwarring bestaat. Wat begrepen wordt onder outdoor learning is niet éénduidig. Naast outdoor learning worden ook outdoor education, learning outside de classroom, etc … gehanteerd. In de wetenschappelijke literatuur merken we traditioneel een sterk overwicht van de Scandinavische en Angelsaksische landen. In deze regio’s speelt het element ‘natuur’ meestal een hoofdrol. Hierin wordt veel verwezen naar het element ‘adventure’ en ‘meerdaagse uitstappen in groene omgevingen’. Hattie spreekt bv. in een artikel over outdoor learning, maar verwijst eigenlijk naar adventure programs.

Anderzijds valt op te merken dat er zich de laatste jaren een geografische verbreding lijkt voor te doen. Niet traditioneel outdoor georiënteerde landen (zoals o.a. België) stappen met gerichtere curriculaire drijfveren in het outdoor verhaal en verruimen het begrip naar een meer schoolse context.


De literatuur die outdoor benadert vanuit deze eerder curriculaire invalshoek, mist nog grotendeels een academische basis. In veel gevallen betreft het ‘cases’ die onvoldoende rigoureus zijn om solide argumenten op te bouwen. Een interessante aanzet in die richting is van de hand van Reynolds: “A critical analysis of outdoor learning experiences and the impact on pupil development and conceptual understanding”.

Interessante bronnen

Adventurous Learning

Op deze website worden de 4 dimensies van avontuurlijk leren; authenticity, agency and responsibility, uncertainty & mastery through challenge toegelicht.

De Bergop

Buitenschool de Bergop wordt als praktijkvoorbeeld besproken, maar blijft niet stilstaan. Op hun website kan je de laatste ontwikkelingen volgen.

Go out and learn

Een internationale projectwebsite over outdoor learning binnen het curriculum.

Simon Sinek

Simon Sinek werd als etnograaf gefascineerd door mensen en organisaties die grootse, langdurige impact hebben in de wereld. Hij ontdekte opmerkelijke patronen in hun manier van denken, handelen en communiceren en maakte er zijn missie van om anderen hiermee te inspireren. 

In dit artikel lees je hoe je met gevoel voor richting op weg kan gaan met het OutdAre Teaching Compass.

Adventurous Learning



Beames, S. and Brown, M. Adventurous Learning. A pedagogy for a Changing World. 2015. Routledge

Learning outside the classroom

Beames, S., Higgins, P. and Nicol R. Learning outside the classroom. 2012. Routledge

Learn and play out



Learning through landscapes. Learn and play out: How to develop your primary school's outside space. A David Fulton Book, Routledge. ISBN 978-0-415-65636-8

Children Learning Outside the Classroom

Waite, S. Children Learning Outside the Classroom. From Birth to Eleven. 2011. SAGE publications

Share by: